Tisipiri 3, 2014 – Turaantu, Aantiuriju – Tuain Simis Inuit Ukiuqtaqtumiuqatigiit Katimajinginniingaaqtuq qaiqujausimajuminiq Kiinaujaliurasuaqtinut qaujimalitarmut unikkaaqujaulluni isumagijanginnit Inuit sivuliqtiit Kanatami katimatitautillugit ullumi, taijaujumik Kanatami Katimaniq: Sammillunigit Apiqqutaujut Pimmariutaujut.
Katimanirmi uqaqtiuqataujaqtuqsimajut ammalu uqariaqtuqsimajut ukua ilagijaullutik Alpuutaup Sivuliqtinga Jim Puriantis ammalu Kiinaujakkuvilirijikkut Kanatami Gavananga Siatiavaan F. Puluj, piqataugillutittauq amisut kiinaujakkuvingni iqqanaijaqtiit, kiinaujaliurasuaqtiit, ammalu angajuqqaat aulatsijiit uqausiliminiit isumaaluutaujunik suurlu nunarjuami kiinaujakkuvilirinirmut, uummaqqutilirinirmut ammalu pijunnarviqaqtitsijut ikajuqtuinikkut isumagijaujunit.
Simis ilaliutilluni uqaqtinut taijaujunut “Kanata ammalu Ukiuqtaqtumi Katimajiit” taaksumunga Turaantumi maijaulaurnikumut ammalu maannaujumi Angajuqqaammarik Uumajulirijirjuakkut Nunarjuami Kiinaujaqaqtitsijinginnut Kanatami, Taivit Milu, ammalu Tuuni Gałuri, Angajuqqaaq Aulatsiji Ta Piukkunnut Kanatami.
Uqalimajiullutik tamakkiinnut Inuit Ukiuqtaqtumiuqatigiit Katimajinginnut Kanatami Angajuqqaaq, ammalu Tuglia Iksivautaunirmut Inuit Ukiuqtaqtumiuqatigiit Katimajinginnut, Simis amiqqautiliminiq Inuit tukisianingita miksaannut malillugit apiqqutaujut aulatsijimut katimajuni ammalu Kanatami titiraqtiup tamatumunga Kiinaujaliurasuarnirmuungajunut Kamajiup maatalain turuuᕼan Mitsausarlugu Gałuriup isumagijanga Ukiuqtaqtuq “kingulliqpaangulluni nunarjuami killigijaminiummat”, Simis uqaqtuminiq Ukiuqtaqtuq nalunaiqtautsiaqattarnirianga uummarittuulluni nuna inuusilinnik inulik ammalu, nalunangigutigikkaniqtanga, “Nuna Inuit inuusiqarvinga 40−pusangullungu kanatami nuna angininga.”
Tamakkiik Simiskuk ammalu Taivit Milukkuk uqaqtuminiik taakkua Ta Piuskut maannauliqtuq takutsautitsisimalirmata amisutigut nunaliuqatigiinik Ukiuqtaqtumi kisiani “iligiaqaqsimajut pijariatujukkut”, ilasijuminiq uqausirmini Inuit Ukiuqtaqtumiuqatigiit Katimajingita Kanatami angajuqqaanga.
Kiugutigillugu ajuinnaniqsanik atuagaqtaqariaqarianga Ukiuqtaqtumut pivalliajaulutik taakkununga uumajulirijirjuakkut nunarjuami kiinaujaqaqtitsijinginnut Kanatami timiujumut, ammalu inuisanniqsanik atuagaqaqujitillugit Ta Piukkut Angajuqqammaringa, Tuain Simis uqausiqariakkaniqtuminiq pimmariuninganik malitsiarlugit atuqtauqattaqtut atuagai ammalu maligaqtigut atuagai aaqqisuqtaumagiiqtut. “qaujimagiatsiariaqaqtugut atuagait mitsiqatsiaraluarmangaata, ilangit aturunnaqtunut kampaniujut tuksiraqtangit, kisiani pimmariukkanirniqsauvuq qaujimagiatsiakannirlugit atuqtuq aaqqisuqtausimajut, suurlu aulatsiqatigiingniq atuqtaunginnarluni sanngitsigiaqtaulunilu,” uqausirillugu ilaliutitsigu.
Taivit Milu upigijaliminiq Kanatamik isumagijaqarnirmat 1996−ngutillugu, taakkua Ukiuqtaqtumi Katimajiit pigiaqtitauvimininganit, angiqatiqaqsutik nunarjuami nunaqaqqaaqsimajunut’ timiujut tamatumunga turaaqtumik ammalu tukilimmik pinasuagaqarningit taakkuninga nunalijjuanik piliriqatiqaqsutik Ukiuqtatumi Katimajiit, ilangat Inuit Ukiuqtaqtumiuqatigiit Katimajingit taannaulluni arvinilirijaq.
Kiugutigilugu apiqquti Ukiuqtaqtumi nangminiqsurniq, Inuit Ukiuqtaqtumiuqatigiit Katimajingita kanatami angajuqqaangat iqqaititsijuminiq upagutisimajunik nangminiqsurniq inungnut piqasiutisimaninganik uuttuutikkuuqsimajunit tamakkuninga niuvianguqattaqsimajunik sikusiutinik umiarjuanik, suurlu niqimik ajuqsanginnirmik ammalu inuunasuarnikkut qanuingitsianirmik.
Simis uqaqtuminiq kinguumajaujumik takujuminiq 2011−ngutillugu Inungnut sivuliqtinut Kalaałiit Nunaaniinngaaqsimajunik, Alaaskamik, Rasamik, ammalu Kanatamik aaqqitsuiqullugit katujjiqatigiigutaujumik aqqusiurujjinirmik tamakkununga uqausiusimajunut ammalu aaqqitsuujjilutik Inungnut Sivuliqtinut Katimaniksamik pillugit aturunnaqtutigut pivalliatitsinirmik. Nuqqausirutiqaqtuminiq qaiqujilluni taikkuninga tukisigumaniqaqtunik “nangminiq iluulluta atuagattinnik pijjutilinnik pivallianirmik” qaujigiarvigilugit malittut 2011−ngutillugu Ukiuqtaqtumut Angirutausimajunik Aturunnaqtuni Pivalliatitsinirmut Atuagarnit Inuit Nunaani, imaittumik, “nalunangilaq pivalliatitsinirmut namminiqaqatiqarumanivut, kisiani atuqtauqujavut atuqtaulutik ammalu naammatukuuqtitaulutik ingirratitauningit.”