Sitipiri 25, 2019 – Aatuaa, Antiuriju – Gavamakkut Katimajingit Sila Asijjipallialirningit Maunatuinnaq Unikkaaliulaurningit Imavimmi Sikuvattunillu Asijjipallialirninganni Sila saqqiqtauqqaujuq ullumi Maanakumi Unikkaaq uqausiqaqtuq qanuigutallarialuuliqtuni Ukiuqtaqtumi nuqqaqtigassaugunniiqtunillu asijjipallianinga imavik sikusimajullu.
Inulimaattiat Silarjualimaami tatiqaqpammata tavvanillaarik aqqutiqaraluarluniluunniit imavimmi sikusimajunillu. Silarjuap imavinga tamaani taqqisimattimma 71%−mit silarjuap qaanganni tamannalu qaanga imaqaqtuni 97%−mit silarjuap imanganni. Sikusimaju makua quangujut silarjuami uqausilik. Tamaani 10%−ngullutit Silarjuap nunanga sirmiliinnaulluni uvvaluunniit quarnut tarrisimajuq.
“Taanna unikkaaq nalunaiqsisimajuq Inuit Uqausiriinnaqtaaluani Ukiunut quliuliqtunut,” uqalauqtuq Inuit Ukiuqtaqtumiuqatigiit Katimajinginni Kanatami Angijuqqaanga Maanika Iul-Kanajuq. “Tisaiqpallialirngat imavik silavullu sikullu auppallialiqtuni, imarlu itiliqpallialluni, ulivijjuaqattaliqtutit sijjami qanigijaliit, nunallu irruqtauvallialiqtuni suraijaliqtuni sijjat asianut aullaariaqaqattaliqtutit illualuit inuillu.”
Tamanna pimmarialuummat siku Ukiuqtaqtumi Nunaqaqqaaqtuminirnut, ammalu immikkut aulagunnarnivut Ukiuqtaqtumi imavinganni sikusimajunillu assuruutaukkannililaurmijut Maunatuinnaq Unikkaaliangusimajumi. Sulikkanniq, Unikkaaq uqaqsimattiaqtut nalunaijaqsimattiaqtugit immikkuurunnarningit tamanna pijjutigimmajjuk Inuit atuqattaqtanginni ajjiungittunit assuruutiqarngata attuqtaullarittutit imavimmi sikuqattaqtullu asijjitillugit piunngilikkanirngata silamuunganngittunut inuunasuarninginnullu naammangimmata.
Unikkaaq uqausiqarmijuq ilittuqsimanittinni avatittinni uattiarurnisarnillu angirratinni sannginivut taimaak tukisijaugialik ilittuqattarunnanittinni ammalu aulattigunnanittinni aulattijjutinit malittuta. Upinnarani, Inuit Ukiuqtaqtumiuqatigiit Katimajinginni ilisarijaulaurmijut unikkaarmi pilirininginni Pikialasursuarmit tilijaujjutiusimajunik suurlu inuit qaujimaninginni ammalu inuit aulattigunnarningit tamakkuninga sikusimajut asijjipallialirninginni Ukiuqtaqtumi Imanginni Aukkannilirmillu.
Ilanganni Maunatuinnaq Unikkaaliarisimajumit Ukiuqtaqtumi uqaqsimammijut imaittunit:
• Ukiunit quliulualiqtunit, silarjuaq uunaqsivallialirngat mikillivallialiqtutit sikusimajut, sikullu sirmiliillu mikillivallialiqtutit, apinnginiqsauvaliqtuni ukiuqtaqtumillu sikunga saanniqsauvaliqtuni, nunaullu ikianga auppallialiqtuni.
• Sikusimajut/quaqsimajuq nuna asijjipallianingit attuniqarngata nunamit imarmillu tariungunngittunit nirjutinit piruqtunillu quttittumi nanuqtalinnit, suurlu takussauninga sikusimaqattalauqsimajuugaluaq, asijjiqtut apisimagunniiqtuq, nunaullu ikianga auppallialluni. Tamakkua asijjipalliajut silamittau malittutit qanuiluuqattarninginni asijjiimmijuq, amisuuninginnillu nirjutiit uumajuqtauvattullu, piqqusinginnillu makimajjutissanillu pimmariujunit piruqtunik nirjutinillu, maligangillu pavvisattaullutit, makimajjutissaillu
• Attuiniqaqtut silamuungajunit asujjiqtut imavimmi ammalu uaqsimajut sikusimajut assurunaqattaliqtut maanna gavamakkunni pivalliatittigasunninginni atuliqtittigasunninginnillu ilitturutissanik nunalinni silarjuamilu, ammalu ilanginni ajaukkannirassaungittiaqtut isulinninginnut Inuit attuqtauniqpaallariit ulurianarniqpaamiittut kamagijauttautigijunnanginniqsaullarittutillu.
Inuit Ukiuqtaqtumiuqatigiit Katimajinginni Kanatami angijuqqaaq uqalaurmijuq angijualummit asijjirninga Inuit Nunanga pijjutiqaqtuq sila asijjirningannut Tavvattautigi angijunillu kamagijauttautigijariaqaliqtuq Silarjuami GHG anirnitinnuuqattaqtunit. Silarjuami sivuliqtiuvattut pigiariaqallariliqtut sila ajjirningannut COP25 katimaniulaaqtumi Santiagumi, Sili Tisipirimi.