Utupiri 5, 2017 – Aatuaa, Antiuriju – Inuit Ukiuqtaqtumiuqatigiit Katimajingit Pikialasursuaq Kamisanangit ungavariaqtittiqujivut Kanataup Gavamakkunginni ammalu Tanmaakkunni ungavariaqtauqullugit Ulaasaami qummuaqtitausimajumut anirniqarnangittumut qummuaqtitauqujamit tariup akiani qummuatittivattunut anirniqarnangittumut qangaqtaqtitaujumaaqtumut Utupiri 13−mi niruangaarlutit, surunnangittumillu qummuatittingaaqujillutik.
Ulaasaakkut atuqattaqsimajut suli maanna atuqattaqtut SS-19 silarjuami qummuajuutit unataqtiit qangattaqtitausimajukkut atuqtutit. Tamakkua parnatausimattiaqtut namunngarniarmangaatalu kinguninganni, ilangillu qummuattitaminit kisuni ilaqarmangaata qaujimajaunatit ammalu amiakkullukurnit uqsualunnit taikunga Pikialasursuamut uvvaluunnit aukkannilirmuuqpattunut. Avatinut timivullu attuqtausungummata taimaittunut suli tamanna qaujisaqtaulauqsimanngittuq qanutigi imarmi attuiniqarmangaaq piluaqtumit ukiuqtaqtumi. Namiinninga ulurianarngat uqsualungit katavvissaqaqtunilu Utupiri13−mi ukiuqtaqtumu aukkannilingannut, piruqtutaliaalummut sikugunnangittumut najuqtaujuq asivarviuvattunilu Inunnut Kanatamiunut Kalaałiit Nunaanimiutarnullu.
“Pikialasursuaq Kamisanait taqqinit 16-nut nalaqattaqsimaliqtut inunnit taikanimiutarnit ammalu qanu attuiniqarninganni Ukiuqtaqtuup imanginni tusaqtutillu Inuit taimaittunit pijumanngimmata ammalu attuiniqarniarningannut tamanna qanuiluurniujuq Pikialasursuaq. Unikkaarmit saqqiqtaulaaliqtumit “Inuit Sikulimmiutait: sivunittinni Pikialasursuaq”, Gavamakkunni Kanatami, Kalaałiit Nunaani ammalu tanmaakmi ikajuqtuijut taimaittumit, Inunnut alataugumajunik Maligarnit.
Tamakkua anirniqarnangittumit kamavattut atuqattarngata pikialasursuaq/ukiuqtaqtuup imanganni surunnaqtuni igittiviuqattariaqanngittuq nunalinni aulataujumajuq attanarninginnu piruqtuit. Tamakkua imait niqiqarvigigattigu,” uqaqtuni nansi qaritaq-lintia, silarjuami tilijaujjutigisimajanginni ammalu issivautaukainnaqtunit Inuit Ukiuqtaqtumiuqatigiit Katimajinginnut. “Tamakkua Inuit katiqaqattarngata imarmiutarnit nirjutinit niqigimmagit ammalu ulurianarnga qummuattitausimajuq uqsualuqarningannut sanialuillu igijaugajaqtut taikunga Pikialasursuamut naammangillarimmat”, uqaqtuni Kuupik Kalaist, Kalaałiit Nunaanut kamisana. Iiva Aariak, Kanatami kamisana, uqalauqtuq “Tamanna uqausirilauqtavut arraani qaujimanata qanuq attuiniqarniarmangaaq qummuattitaq isumaalugijaullarimmat Inunnut. ”
Kalais nalunaiqsilauqtuq Kamisanaup piliriarijarialingit uqaqtunilu, “Gavamakkut Maligarnit maliqujivut tamatuminga ammalu pitaqarningipat aanniaqtailimanirmut avatittinnu ulurianarningannut saqqiqtuqarialik uqsualuminirnit savirajaminirnillu katagaqtuqaqt imarmut, qummuattitaugiaqaningittuq. Qaujisaqtimmariit titiraqsimajut ulurianaqtualuuninganni Kajastan ammalu Ulaasaanut taimailingatitautuinnariaqanngittuq.”
Aariaq uqaqtuni, “Kanataup Gavamakkungit pilirijariaqarngata paqqittilutit inunnit ammalu avatittinni ulurianaqtumiittunit surunnaqtunik suurlu attanaqtunit ilassannit ammalu isumagijanginni aturiaqallarittut attaqtut surunnaqtut namutuinnattiaq igitaugiaqanngimmata nunamut, umiarjuakkut silakkullu ajjiungimmat attanaqtumiimatalu piruqtut. Silarjuami katimatittiqattarngata paqqittinirmut imarnit ammalu paqqijaugiaqarninginni inuit avativullu anirniqarnangittumit katattuqaqattangilluni sanirnit. ”
“Qanuittunit parnammata Ulaasaakkut Tariullu Akianimiut anirniqarnangittunit pilirivattut qummuatittigumammata qangattaqtitausimavattunik katattitauluni uqsualuqautinga qummungajuut Ukiuqtaqtup Imangannu Akunninginni Kalaałiit Nunaani ammalu ausuitturmiut qikiqtangani Kanatami tamanna kappianallarittualuummat Inutuinnaunngittunut kisiani imarmiutarnut nirjutitaqaurngat tamanna, kisianili ungasigiik taakkua nunalirjuaq mikijuruluummatatik nunalirjuangit. Qaninniqpaanguqataujuuk taikkua marruuk qikiqtaak 32−kilamiitamit. Qaujisattiangimmata qanittualuummuugunnattiarngat surassimajualuit nunaligijaujumut Tuquguttalikiaq.” taimaak uqalauqtuq Liuri Aullaluk, Inuk asivaqti Ausuitturmiuq.
“Arraagugasarjuaraalunnut milianiittunut, inuit katikainnaqattarngata qanuinngittiaqtunit imarmiutarnit atuutiqainnaqtunit piqqusinginnut, nunalinginnullu, timivullu qanuiqunatigu inuunasuattiarnimullu. Kinali taimaittumit piunngittumit qanuissangittugittimma.” Qaritaq-Lintiul uqaqtuni.